امروزه علم و مدرنیته به تمام جوانب زندگی انسان‌ها رسوخ کرده است و زندگی را برای انسان‌ها زیباتر، مدرن‌تر و راحت‌تر کرده است. یکی از جاهایی که مدرنیته به‌خوبی در آن رسوخ کرده است صنعت معماری و ساختمان‌سازی است. سیستم مدیریت هوشمند ساختمان (BMS) درواقع سیستمی است که بخش‌هایی از ساختمان‌ها را هوشمند سازی می‌کند و با نام‌های سیستم کنترل و سیستم اتوماسیون هم نامیده می‌شود. در این مقاله به بررسی اهمیت وجود این سیستم، اهداف و لایه های سیستم مدیریت هوشمند ساختمان می‌پردازیم.
اهمیت و مزایای سیستم مدیریت هوشمند ساختمان
استفاده از سیستم مدیریت هوشمند ساختمان دارای مزایایی است که هم برای ساکنین ساختمان و هم برای ارائه‌دهندگان خدمات پشتیبانی این سیستم‌ها بسیار اهمیت دارد. ازجمله مزایای این‌گونه سیستم‌ها می‌توان به امکان کنترل فضاهای ساختمان به‌صورت مجزا، کاهش هزینه‌های انرژی، افزایش امنیت کلی ساختمان، قابلیت کنترل تجهیزات از راه دور، صرفه‌جویی در زمان، تشخیص زودهنگام عیوب تجهیزات و رفع به‌موقع آن‌ها، افزایش ارزش مالی ساختمان و غیره اشاره کرد.
اهداف سیستم مدیریت هوشمند ساختمان
ایجاد یک سیستم کارآمد برای مدیریت هوشمند ساختمان به دلایل مختلفی حائز اهمیت است که از بین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف بهینه‌تر انرژی و هزینه‌ها: با داشتن کنترل مطلوب روی سیستم‌های گرمایشی، سرمایشی و آسانسورها، سیستم‌های نوردهی و روشنایی و تهویه مطبوع، سیستم‌های آب‌رسانی، سیستم‌های اطفای حریق و کنترل تردد، کنترل عملکرد و مصرف انرژی تجهیزات منزل و شناسایی معیوبی و گزارش عیب دستگاه‌های برقی، به‌مراتب می‌توان یک مدیریت هوشمند روی مصرف بهینه‌تر انرژی و هزینه‌ها داشت.
- سهولت کنترل و افزایش آسایش ساکنین: می‌توان با دستگاه موبایل، تبلت و سایر دستگاه‌های هوشمند خود، تجهیزات ساختان را کنترل کرد. یا برای مدت‌زمان عملکرد تجهیزات زمان‌بندی ارائه داد تا در زمان تعیین‌شده خاموش یا روشن شوند و در کل سطح کیفی زندگی را بالاتر برد.
- امنیت ساکنین: سیستم‌های هوشمند کنترل تردد یا اطفای حریق یا سیستم‌هایی که در هنگام زلزله به‌طور هوشمند گاز و برق را قطع می‌کنند و غیره کمک بزرگی در حفظ امنیت ساکنین ساختمان می‌کنند.
بررسی لایه های سیستم مدیریت هوشمند ساختمان
سیستم مدیریت هوشمند ساختمان دارای سه سطح یا لایه است:
- لایه فیلد یا میدان: این لایه درواقع همان سنسورها و محرک‌هایی است که فرمان‌های واصله از لایه‌های بالاتر را به سیستم داده و سپس نتیجه را دوباره به لایه‌های بالاتر انتقال می‌دهد.
- لایه اتوماسیون و کنترل: در این لایه از لایه های سیستم مدیریت هوشمند ساختمان، یک سری حلقه‌های کنترلی یا همان DDC ها وجود دارد که وظیفه‌شان این است که وضعیت کاری تجهیزات سرمایشی، گرمایشی، تهویه و غیره را کنترل و نظارت کنند.
- لایه مدیریت: در این لایه، که بالاترین سطح یک سیستم مدیریت هوشمند ساختمان و مهم‌ترین لایه است، درواقع یک شبکه نرم‌افزاری است که طبق مجموعه‌ای از تعاریف که توسط اپراتور اعمال می‌شود، تمامی دستورها به لایه کنترل فرستاده می‌شود و کنترل و نظارت بر تمامی عملیات به‌صورت ماشینی انجام می‌گیرد. اقداماتی که در لایه مدیریت انجام می‌گیرد، عبارت‌اند از:
- گزارش‌گیری
- مدیریت خطا
- تغییر الگوهای کاری دستگاه‌ها
- مانیتورینگ و کنترل وضعیت سیستم‌های ساختمان و غیره