هنگامی که فرایند طراحی فضای داخلی بیمارستان را شروع می کنیم باید فضایی کاملا بهداشتی را مدنظر داشته باشیم. گاهی اوقات یک محیط با مراقبت های بهداشتی درست می تواند بر سلامت بیماران و همراهان آن ها و حتی کادر درمان بسیار تاثیرگذار باشد. طراحی این محیط ها ترکیب عملکرد، راحتی و زیبایی است. به طور خلاصه اصول طراحی داخلی بیمارستان باید به گونه ای باشد که خدماتی که در آن ارائه می شود مانند بیمارستان باشد ولی حس بودن در بیمارستان را به مریض تلقین نکند. در این مقاله به اصول طراحی داخلی بیمارستان ها و مراکز درمانی می پردازیم.
طراحی بخش ورودی بیمارستان
بیمارستان مکانی است که افراد بسیار متنوعی با اختلالات روحی و جسمی در آن حضور دارند و معمولا همراهان مضطرب و نگرانی نیز دارند، پس اولین بخش ورود به این مکان یعنی بخش ورودی بیمارستان نباید استرس زا باشد و مریض را از همان بدو ورود مشوش کند. استفاده از رنگ های شاد در طراحی این بخش می تواند موثر باشد. پرهیز از قرار دادن بخش پذیرش در بدو ورودی بیمارستان می تواند باعث کاهش محسوس جمعیت و رفت و آمدها شود.
طراحی داخلی فضاهای مختلف بیمارستان
همانطور که می دانید هر بیمارستان شامل چندین بخش متفاوت مانند پذیرش، سالن انتظار، بخش های اداری، سرویس بهداشتی، بخش مراقبت های مخصوص کودکان، اتاق بیماران و ... است که در این جا به تعدادی از آن ها می پردازیم:
- طراحی بخش پذیرش بیمارستان: قسمت پذیرش بیمارستان باید صندلی به اندازه ی کافی داشته باشد تا اکثر افراد بتوانند مدت انتظار خود را به راحتی سپری کنند. وجود سالن بزرگ، از ازدحام، شلوغی و سر و صدا که مانع آرامش بیماران است جلوگیری می کند. در اکثر بیمارستان ها سالن انتظار باید در طبقه ای جداگانه از اتاق بیماران باشد تا جدا از سر و صدا اختلالی در رفت و آمد پزشکان و پرستاران به وجود نیاورد.
- طراحی بخش معاینه و درمان بیمارستان: ارجحیت با این است که این بخش در کنار اتاق دارو طراحی شود تا دسترسی به انوع ماده ی دارویی برای پزشک و پرستار به سهولت انجام گیرد. معمولا برای طراحی این بخش از کفپوش سنتتیک یا سرامیک استفاده می کنند.
- طراحی بخش ایستگاه پرستاری دربیمارستان: ايستگاه پرستاري در مركز بخش قرار مي گيرد، به طوري كه پرستاران بتوانند كل بخش را تحت كنترل داشته باشند. اين محل بايستي در فاصله نزديكي با اتاق سرپرستار بخش و اتاق ايزوله باشد. هر ايستگاه پرستاري حداكثر به 30 تخت جوابگو خواهد بود. مكان استقرار ايستگاه پرستاري باید به گونه اي طراحي شود كه ورودي بخش در ديدرس قرار گيرد. در صورتي كه در طراحي بخش هاي بستري داخلی و جراحي دو بخش بستري باید پشت به پشت هم قرار گيرند. دو ايستگاه پرستاري باید به یکدیگر راه داشته باشند تا در شرايط اورژانس بتوانند به هم كمك كنند.
- طراحی بخش ایزوله بیمارستان: استفاده از کفپوش سنتتیک برای این بخش توصیه مي شود. از به کار بردن مصالحي مانند سنگ در ديوارها و كف كه باعث انعكاس صدا مي شود خودداري گردد .كفپوش از جنس سينتتيك درمقايسه با سنگ هم از نظر كنترل عفونت و هم از نظر جذب صدا برتري دارد.
- طرحی بخش بستری چند تختخوابی بیمارستان: این بخش باید در دو گروه در دو طرف ايستگاه پرستاري، بعد از اتاق هاي يك تختي قرار گيرد. در اين اتاق باید سرویس بهداشتی ساخته شود و تعداد تخت در اين اتاق 4 تخت مي باشد.
- طراحی بخش کودکان بیمارستان: این بخش از نظر روانی می تواند تاثیر مثبت و یا منفی بر روان کودکان بگذارند. استفاده از شخصیت های کارتونی مورد علاقه ی کودکان در این بخش و استفاده ی درست از رنگ ها می تواند عامل جذب کننده ای برای کودکان باشد. طراحی تخت ها به شکل شخصیت های محبوب، نصب سرسره های کوچک، قرار دادن اسباب بازی های متنوع و پخش موسیقی تاثیر بسیاری در آرامش کودکان در بیمارستان دارد.
- طراحی اتاق بیماران در بیمارستان: وجود پنجره های نورگیر و رو به منظره های زیبا اولین چیزی است که در بدو ورود نظر بیمار و همراهان آن را جلب می کند. استفاده از تخت هایی با قابلیت تنظیم ارتفاع بسیار آسان در آرامش بیماران مخصوص بعد از عمل جراحی مهم است. وجود فضای کافی برای قدم زدن در اتاق و داشتن سرویس بهداشتی جداگانه کار بیمار را بسیار راحت تر می کند.
بیمارستان بخش های بسیاری دارد که طراحی هر قسمت آن مستلزم تجربه و تفکر بسیار است که در اینجا به توضیح نحوه ی طراحی چند بخش پرداختیم.