برای بررسی موضوع سبک سازی سازه و روش ها و مزیت های آن ابتدا باید بدانیم به کدام بخش از ساختمان، سازه می گویند. اگر بخواهیم ساده بگوییم، سازه بخشی از ساختمان است که وظیفه انتقال بار به زمین به عنوان تکیه گاه را دارد.
سبک سازی سازه نیز به مجموعه فعالیت هایی گفته می شود که با روش های علمی و کارشناسی شده نهایتا منجر به کاهش وزن تمام شده سازه ساختمانی می شود.
حال که منظور از سازه ساختمانی را متوجه شدیم، به بررسی جزئیات آن می پردازیم.
چرا باید سبک سازی سازه را انجام دهیم؟
برای یافتن پاسخ این سوال باید به بررسی مزایای این کار پرداخت. همواره با شنیدن واژه سبک سازی توسط عامه مردم تصور کاهش مقاومت و امنیت ساختمان تداعی می شود در صورتی که این امر نه تنها باعث کاهش امنیت نمی شود بلکه اجرای آن به صورت اصولی و درست، بالا بردن امنیت ساختمان و چندین مزیت دیگر را به همراه دارد. از مزایای سبک سازی میتوان به صرفه جویی در زمان و هزینه، بالا بردن ایمنی ساختمان و در امان ماندن از حوادثی چون زلزله، کاهش بسیار زیاد ضرر های مالی و جانی در صورت تخریب و.....اشاره کرد.
مراحل سبک سازی سازه
همانند سایر امور، اولین مرحله در سبک سازی سازه هم کارشناسی و بررسی اولیه است. ابتدا باید مواردی که باعث سنگینی سازه می شود را شناسایی کنیم و سپس با به حداقل رساندن یا در مواردی حذف آنها بپردازیم.
پس از بررسی ها و محاسبات لازم وارد مرحله عملیاتی می شویم که برای کاهش وزن عناصر باید از مصالح سازه ای سبک استفاده شود که شامل دسته بندی های متفاوت است که به بررسی مختصر آنها می پردازیم:
- مصالح سبک سازه ای: به مصالح سبک کاربردی در بنای اصلی ساختمان می گویند که به سه دسته اصلی(طبیعی ، صنعتی و بتنی) تقسیم می شوند.
- مصالح سبک طبیعی: شامل موادی که به صورت خالص در پروژه اجرا می شوند و با مواد دیگر ترکیب نمی شوند. مانند چوب که نهایتا مورد برشکاری یا یک فرآوری ساده می شود.
- مصالح سبک صنعتی: مصالحی که بطور پیش ساخته و از ترکیب مواد پلیمری و..... در کارخانه ها آماده می شود. از پرکاربرد ترین آنها میتوان به پنل های ساندویچی اشاره کرد که خود شامل دسته بندی های متفاوتی است.
- مصالح سبک بتنی: میتوان گفت مهم ترین و پرکاربرد ترین مصالح سبک ، بتن سبک است که شامل انواع مختلفی چون(بتن اسفنجی، بتن ریزدانه، بتن گازی، بتن پلیمری، بتن الیافی و....) می باشد.
این نکته را نباید فراموش کرد که همواره همه سازه ها قابلیت سبک سازی را ندارند و شرایط زیادی همچون موقعیت جغرافیایی بنا، معماری، دسترسی بنا و.... از جمله عوامل تاثیر گذار در سبک سازی است. همیشه سبک سازی حداکثری مناسب ترین گزینه نیست و باید به مواردی مثل موقعیت بنا، بنا های مجاور، مصالح استفاده شده و.... توجه کرد.